Home

Welkom op de website van de vroedschap van het kerkje in Fransum.

Eenzaam staat de kerk van Fransum in het landschap op haar wierde. De kerk werd in de dertiende eeuw gebouwd door de monniken van het Cisterciënzer klooster te Aduard. Na de Reductie (de invoering van de Reformatie) in Groningen in de jaren negentig van de zestiende eeuw, vervielen de kloostergoederen aan de provincie. De Provinciale Staten namen de zorg voor de kerken over en de opbrengsten uit de voormalige kloostergoederen werden gestort in een fonds waaruit onderhoud en herstel van o.a. kerkgebouwen en predikantstraktementen werden betaald. De bezittingen van Fransum brachten niet genoeg geld op om een dominee te betalen. De provincie vulde het ontbrekende bedrag aan uit het fonds der kloostergoederen. In 1809 nam de Staat de aanvulling van de traktementen over.
Het kerspel Fransum was aanvankelijk zo klein dat de gemeente werd gecombineerd met Feerwerd, daarna met Aduard en vanaf 1611 met Den Ham. In 1909 werden de kerkdiensten alleen nog in Den Ham gehouden. Na de laatste dienst in Fransum ging de toestand van de kerk achteruit. Een verzoek om subsidie werd door de Minister afgewezen en ook van een overname door het Rijk kon, gezien de onzekere situatie (Eerste Wereldoorlog) geen sprake zijn. Nadien is nog overwogen om de kerk naar het Openluchtmuseum te Arnhem over te plaatsen, maar dit is tenslotte niet gebeurd. Alleen het klankbord van de preekstoel (te zien op de foto uit 1916) is overgenomen.
Bij de laatste kerkdienst kwam er slechts één kerkganger naar de dienst. De predikant wilde aanvankelijk deze laatste dienst maar afgelasten maar de bezoeker protesteerde: het aantal gelovigen zou niet uit mogen maken. De dominee stemde hiermee in, op voorwaarde dat de kerkganger goed mee zou zingen. Naar verluidt werd het een dienst met veel liederen.
De toestand van het kerkgebouw ging achteruit. Er gingen subsidieverzoeken uit en geld voor een restauratie werd bijeengebracht door Rijk, Provincie, de gemeente Aduard en door particulieren. De restauratie werd uiteindelijk voltooid in 1950, maar een bestemming voor de ruimte was er niet. Tussen 1953 en 1965 werd de kerk iedere zomer een paar keer gebruikt door ds. Smits als bezinningscentrum, dat in 1965 naar Aduard verhuisde.
De kerk werd in 1968 overgedragen aan de Nederlandse Monumentenstichting die de kerk in bruikleen gaf aan de Nederlandse vereniging voor huismuziek. Uit de plaatselijke afdeling van deze vereniging is de vroedschap Fransum voortgekomen. De uiteindelijke eigenaar werd de kort daarna opgerichte Stichting Oude Groninger kerken. Beheer en gebruik berusten sinds 1971 bij de Vroedschap Fransum, later Stichting Vroedschap Fransum, zie elders op deze site.

Fransum heeft een unieke van kloostermoppen gemetselde preekstoel. De petroleumlampen werden geschonken door de Doopsgezinde gemeente te Noordhorn. Onlangs kreeg de kerk een antieke karnton, die blijkens de inscripties in het koperbeslag heeft toebehoord aan een herenboer uit de omgeving, die op het kerkhof is begraven.

De samenstelling van de vroedschap per 1 november 2020 is als hieronder

voorzitter	J Boskamp	Grotestraat 3 9781HA Bedum	0653738709	j.j.boskamp@kpnplanet.nl
secretaris	J Rijkmans	Lageweg 10 9321VM Peize	0653932236	janrijkmans51@gmail.com
penning meester	EJ van der Heijdt-Blok	J.Lutmastraat13 9718LA Groningen	0653264913	evdheijdt@gmail.com
lid/ bouwzaken	A Doesburg	Mikkenkamp2 9751SN Haren	0505340346	albertdoesburg@hotmail.com
verhuur	J Rijkmans-vdLaan	Lageweg10 9321VM Peize	0617468271	vroedschapfransum@gmail.com